PIĄTA PIELGRZYMKA DO MEKSYKU (2002)
Czas trwania: 30 lipiec – 1 sierpień 2002 roku (97 Podróż Apostolska – Kanada, Gwatemala, Meksyk)
Główny cel podróży: Kanonizacja Juana Diego i złożenie hołdu rdzennej ludności obu Ameryk
Odwiedzone miejsca: Miasto Meksyk
Program pielgrzymki:
30 lipca 2002 – Miasto Meksyk – Ceremonia powitalna Jana Pawła II na lotnisku
Po przylocie samolotu prezydent Vicente Fox wygłosił przemówienie powitalne, podczas którego stwierdził między innymi: «Meksyk odwzajemnia ogromną miłość, jaką darzony jest przez Papieża. Kocha go i podziwia. Następca Piotra jest dla niego przykładem miłości, jaka powinna zajmować pierwsze miejsce w sercu każdego człowieka». Ojciec Święty w swoim przemówieniu nawiązał do uroczystości, którym będzie przewodniczył w czasie tej wizyty w Meksyku. Powiedział między innymi: «Jutro z wielką radością dokonam kanonizacji Juana Diego, a pojutrze beatyfikuję dwóch innych waszych współrodaków: Jana Chrzciciela i Hiacynta od Aniołów, wspaniałe przykłady świętości na umiłowanych ziemiach Ameryki, gdzie orędzie chrześcijańskie zostało przyjęte otwartym sercem, przeniknęło jej kultury i wydało obfite owoce». Jan Paweł II podkreślił, że ceni Meksyk, jego bogatą historię i kultury lokalne. Zachęcił Meksykanów, by — zachowując swą tradycyjną wierność Kościołowi — naśladowali świętość rodaków wyniesionych do chwały ołtarzy. Mexico siempre fiel.
31 lipca 2002 – Miasto Meksyk – Kanonizacja Juana Diego w Bazylice Matki Bożej z Guadalupe
W godzinach rannych Ojciec Święty opuścił nuncjaturę i samochodem panoramicznym udał się do bazyliki Matki Bożej z Guadalupe, by tam dokonać kanonizacji bł. Juana Diego Cuauhtlatoatzina. Na początku Mszy św. słowo powitalne wygłosił metropolita Meksyku kard. Norberto Rivera Carrera, a prośbę o dokonanie kanonizacji wypowiedział prefekt Kongregacji Spraw Kanonizacyjnych kard. José Martins.
Tuż po wygłoszeniu formuły kanonizacyjnej grupa Indian w kolorowych strojach i w pióropuszach na głowach odśpiewała pieśń dziękczynną przy wtórze gry na muszlach i przy wtórze ludowego instrumentu sonayas. Inni Indianie, kołysząc się rytmicznie, ruszyli w procesji w stronę ołtarza. Czterech mężczyzn w białych chłopskich strojach wniosło obraz z wizerunkiem nowego świętego, który został umieszczony pod wizerunkiem Matki Bożej z Gwadelupy. Wszyscy bili brawo, a ze sklepienia bazyliki, w nawiązaniu do cudownego wydarzenia spotkania św. Diego z Matką Bożą w 1531 r., posypały się płatki róż. Kilkusetosobowy chór śpiewał pieśń radości.
W homilii Jan Paweł II podkreślił, że św. Juan Diego jest pierwszym kanonizowanym tubylcem, Indianinem, a wydarzenia z Guadalupe miały ogromne znaczenie dla początków ewangelizacji w Ameryce Łacińskiej. Ze szczególnym aplauzem zostały przyjęte słowa Papieża: «Meksyk potrzebuje Indian, a Indianie potrzebują Meksyku».
Jan Paweł II podkreślił również, że Gwadelupa i Juan Diego „mają głęboki sens kościelny i misyjny oraz stanowią wzorzec doskonale inkulturowanej ewangelizacji”. Przypomniał, że wszyscy wyznajemy Boga, który nie zważa na różnice rasowe czy kulturowe. „Przyjmując chrześcijańskie orędzie bez wyrzekania się swojej tożsamości indiańskiej, Juan Diego odkrył głęboką prawdę nowego człowieczeństwa, w którym wszyscy są wezwani, aby być dziećmi Bożymi w Chrystusie” – powiedział Ojciec Święty. „W ten sposób ułatwił on owocne spotkanie dwóch światów i stał się twórcą nowej tożsamości meksykańskiej, głęboko związanej z Panną z Gwadelupy, której metyskie oblicze wyraża jej duchowe macierzyństwo, obejmujące wszystkich Meksykanów” – dodał.
Na zakończenie liturgii Jan Paweł II poświęcił nowy dzwon dla katedry w Meksyku. Został on odlany z miedzi, brązu i cyny; waży tysiąc kilogramów. Umieszczono na nim napis: «Dzwon ten jest wiernym świadectwem wdzięczności narodu meksykańskiego Trójcy Przenajświętszej i Najświętszej Maryi Pannie za kanonizację Juana Diego».
1 sierpnia 2002 – Miasto Meksyk – Beatyfikacja Jana Chrzciciela i Hiacynta od Aniołów
W sanktuarium Matki Bożej z Guadalupe w czasie uroczystej Liturgii Słowa Ojciec Święty dokonał beatyfikacji dwóch Indian z plemienia Zapoteków, ojców rodzin, którzy 16 września 1700 r. ponieśli śmierć męczeńską, Jana Chrzciciela i Hiacynta od Aniołów. W pięknej liturgii, wzbogaconej licznymi elementami rdzennej kultury, posługiwano się 7 językami tubylców z 5 grup etnicznych, tworzących zróżnicowaną mapę pierwotnej ludności Meksyku.
W homilii Ojciec Święty podkreślił, że nowi błogosławieni zachęcają swoich rodaków, by bronili własnej kultury i języka, a przede wszystkim swej godności dzieci Bożych. „Nowi błogosławieni zachęcają współczesnych Indian do doceniania swoich kultur i języków, a zarazem do wierności wierze w Chrystusa” – powiedział Ojciec Święty w homilii.
Nawiązując do Kazania na Górze z Ewangelii św. Mateusza podkreślił: „Ewangelia nas wzywa, aby się nie zniechęcać w obliczu prześladowań, które od początku są udziałem Kościoła” i przypomniał okoliczności męczeństwa obu błogosławionych. „Kiedy wśród tortur proponowano im wyrzeczenie się wiary katolickiej, a przez to ocalenie życia, odpowiedzieli mężnie: »Skoro raz przyjęliśmy chrzest, pozostaniemy zawsze w prawdziwej religii«”.
Jan Paweł II również podkreślił, że ta beatyfikacja wskazuje na misyjny charakter Kościoła katolickiego, a „nowi błogosławieni, jako owoc świętości pierwszej ewangelizacji wśród Indian Zapoteków, zachęcają ich następców do doceniania swoich kultur”. Papież zwrócił również uwagę, że „obaj błogosławieni są przykładem, jak bez mitologizowania obyczajów swych przodków, można dojść do Boga, nie wyrzekając się własnej kultury, lecz pozwalając, aby oświecało ją światło Chrystusa, które odnawia ducha religijnego najlepszych tradycji ludów”.
- Tekst homilii po polsku
- Tekst homilli po hiszpańsku
Jerzy Skoryna – w Meksyku ukończył studia, ożenił się, miał czterech synów i córkę. Niemal od pierwszych chwil pobytu w Meksyku działał na rzecz miejscowych stowarzyszeń i organizacji polonijnych. Pozostając do końca swego życia głęboko religijny swoje życie zawierzył Matce Bożej z Gwadelupy. Spotykał się z najwyższymi dostojnikami watykańskimi, a także kościoła polskiego i meksykańskiego. W 1953 roku, po aresztowaniu Ks. Prymasa Wyszyńskiego, dzięki jego działaniom Prymas Meksyku wezwał we wszystkich kościołach Meksyku do modlitw za Polskę. Pomagał w przygotowaniach kolejnych pielgrzymek papieskich do Meksyku.
